Sunday, December 30, 2018

කාශ්මීර හිමාචල් ගමන 9 - මනාලි

අපි මනාලි වලට සේන්දු වෙද්දි හවස් වෙලා. දවස් දෙකක් වාහනයේ ආපු නිසා අපිට සැර ගමන් මහන්සියක් තිබුනා. ඒ 7 සීටර් එකේ 8ක් විතර ගිය නිසා අපාසුවෙන් තමයි ඉදියේ. ඉතින් මනාලි වල හොද සැපට නිදාගන්න පුලුවන් තැනක් සොයාගන්න උවමනා වුනා. ඒත් අපිට මුලින්ම හමු වුනේ ලංකාවේ ටවුමක් කිට්ටුව තියෙන බජට් ගෙස්ට් හවුසියක් වගේ තැනක්.

එතැන පාවිච්චි කල කොන්ඩම් සහ කාමර භාවිතා කල බවට සලකුනු එහෙම අප්රසන්න විදියට තිබුනා කියලා යාලුවෝ කිව්වා.මට ටිකක් ඇගට හොද මදි ගතියක් තිබුන නිසා මම නිදාගත්තා. මතක විදියටයාලුවෝරෑ සෙට් වුනා.

අපි මේ ගමනට ගත්තා බෝතල 6ක් කටුනායකින් ලාබෙට. ඒ බෝතල 6න් දෙකක් දෙන්න වුනා ඉන්දියානු රේල් එකට.. අනේ ඉතිරි බෝතල 4ත් අපිට බිගන්න බැරිවුනාද මන්දා. බොන්න බැහැ මහන්සිය වැඩි නිසා. එහෙම නැතුව බොන්න බැරි කට්ටියගිය නිසා නෙමෙයි.

මනාලි ලස්සන ටවුමක්. සීතල කාලෙට මනාලි වලලස්සනට හිම තියෙනවා ඇති කදු මුදුන් වල. ඒත අපි ගිය අගෝස්තුවේ නම් හිම කදුලක් නැහැ. ඒ මදිවට පොඩි වැහි පොදයකුත් පාත් වෙන්න ගත්තා.
 මෙ ්තියෙන්නේ බස් නැවතුම් පොල. මේ තැන ඇත්තටම ප්‍රධාන බස් නැවතුම නෙමෙයි. මේ ඇවිල්ලා දුර ගමන් සැප බස් නවත්වන තැන. අපි මෙතන්ට ගියේ ටිකට් බුක් කරගන්න. දවසකට විතර කලින් ටිකට් වෙන්කරගන්න එක වාසියි. වෙන ටවුමේ තැන්වලිනුත් ටිකට් බුක් කරගන්න පුුලව්න ඒත් රුපියල්ෙ දතුන් සීයක් වාසියි මේ බස් නැවතුමෙන්ම ටිකට් කරගන්න එක. අපි මෙතන්ට යනකල් පයින් ගියා. කිලෝමීටර දෙකක් විතර පහලට බහින්න තමයි තිබුනේ
 චාන්දිගර් තමයි මේ පලාතට එන්න තියෙන පිවිසුම.මනාලි වලට කෝචචියෙන් එනවානම් චාන්දිගර් වල බහින එකයහපත්.කල්කා වලටම ගියොත් කල්කා ඉදලා ශිම්ලා දක්වා පුංචි කෝචචියේ යන්නත් පුලුවන්. ඇත්තටම මනාලි වලට ගියාට අපි මනාලි ඉදලා සිම්ලා ගියේ නැහැ. ශිම්ලා වලත් බලන්න එහෙමටදෙයක් නැතිවෙයිය කියලා අපි හිතුවා.
 අපි උදේ ඇවිදින්න පටන් ගත්තා විතරයි මෙන්න ලස්සන වරුසාවක් කඩාගෙන වැටුනා. මේ අත් බැදගෙන සහ කැමරාවක් අරන් ඉන්නේ අපි කාන්ඩය. මේ පේන කඩය නම් කෑම කඩයක්. ඒ කඩෙනුත් මොනාහරි ගත්තා කන්න. ඒතදැන් මතක නැහැ ඒ මොනවද කියලා.
 ඉන්දියාවේ පලමු අගමැති වෙච්චි නේරු තුමා ගේ පිලිමයක් තමයි මේ. නේරු තුමා උඩපලාතේ බොහොම දෙනා හොදට සලකන කෙනෙක්. නේරුතුමාටශ්‍රී නගර් මුස්ලිම් අයත් ගරු කරලාකතා කලා. කතාවට කියනවා නේරුතුමාට බොන්න ඇල්වතුරපවා ගෙනිච්චේ මනාලි වලින්ය කියලා. ඒක නම් ඇත්තද දන් නැහැ.
 අපි ගිය දවස මතක විදියට සති අන්ත දවසක්. මේ සති අන්තයේ හැමතැනම කට්ටිය ඉතින් මේ සති අන්තයට ටවුමට ආපු කාන්ඩයක් වෙන්නට ඇති.

 ඊලගට නේරු තුමාෙග් පිළිමේ ගාවින ්ටිකක් ඇතුලට ගියාම තියෙනවා ලස්සන පොට් එකක්. ඒක පාක් එකක්. මහ විසාල පයිනස් ගස් ගොඩක් තියෙනවා. ඇතුලේ යද්දි අදුරුයි. තනියම ගියොත ්බය හිතෙනවා. මේ පාක් එකේ ලව් කරන්න ආපු ජෝඩු වගේම විනෝදයට ඇවිදින්න ආපු කට්ටියත් උන්නා.

 පාක් එක ඇතුලේ පොඩි සත්තු වත්තක්කරුළු උයනක් වගේ තැනක් තියෙනවා. එතන කුරුල්ලෝ ඉන්නවා. ලස්සන ලස්සන කුරුල්ලෝ කිහිප දෙනෙක් කූඩු වල දාල උන්නා. මනාලි වල තියනෙවා පරණ මනාලි සහ අලුත් මනාලි කියල කොටස් දෙකක්. මෙයින් අපි ගියේ අලුත් මනාලි වලට ඕල්ඩ් මනාලි කියන පලාතත් සංචාරකයින් අතර ජනප්‍රිය තැනක්.

 අපිරිසිදු කම නිසා අපි අලුත් නවාතැනකට යන්නට තීරණය කලා. එතෙක් උන්නු හඩු ප්ලේස් එකට සමු දීලා අපි අලුත් තැනකට ගියා. එතන ටිකක් පොස් තැනක්. ඇත්තටම ඒ පොටෝ කොහේද කියලා හොයාගන්න නැහැ. අපි ගිය ඔෆ් සීසන් නිසා අපිට ලොකු ඩිස්කවුන්ට එකකට එතැන ඉන්න ලැබුනා. ඒත අපි එතැනින ්කෑම බීඹ ගත්තේ නැහැ. මට මතකයි ඒකේ රෙදි හෝදන්නත් බර ගානක් චාජ් කලා. ඒත් ඉතිං හොද හෝටලේකට ගිහින් බයියා  වගේ රෙදි උස්සන් තැන තැන යන්න බැහැ නේ. ඒ නිසා මගේ රෙදි ටික සහ යාලුවන්ගේ රෙදි පෙරදි ටික එතැන ලොන්ඩරියට දීලා හොදාගත්තා.

 අපි හැන්දෑ වෙලා මනු ටෙම්පල් එකට යන්නට පිටත් වුනා. මනු ටෙම්පල් කියන්නේ හනුමා වෙනුවෙන් හදපු දේවාලයක් පයන්සලක් වගේ එකක්. පුංචි මනුස්සයෝ සහ වැඩිහිටි පිිරිස ගොඩක් මනු ටෙම්පල් එකට ඇවිත් හිටියා. මනු ටෙම්පල් යන පාරේ දෙපැත්තේ වෙලද සැල් ගොඩක් තිබුනා. ඒ අතර රෝයල් එන්ෆීල්ඩ් රෙන්ට් එකට දෙන තැනක් තමයි මේ. රෝයල් එන්ෆිල්ඩ් එකකට රවුමක් යන්න යාලුවන්ට ඕනකම තිබුනා. එත් ඒක ටිකක් යට ගියා. මෙකද මේ බයිසිකලයක් දවසකට ඉන්දියන් රුපියල් දාහකටත් වැඩිය ගන්නවා රෙන්ට් එකට.. තෙල් නැතුව. ඒ ගානත් ටිකක් සේප්..මම හිතන්නේ වැස්ස වගේ ගතියක් තිබුන නිසා අපි බයික් පදින වැඩේට ගියෙ ්නැහැ. කොහොම වුනත් රෝයල් එන්ෆිල්ඩ් කියන්නේ අපි ගිය හිමාලයා රීජන් එකේම ටොප් බයික් එකක්. පාරේ ඇවිදිනකකොට ලංකාවේ ඉන්දියන් බයික් පේනවා වගේ මනාලි වලින් උඩ පලාතෙදි රෝයල් එන්ෆිල්ඩ් පේනවා..

 හනුමා වෙනුවෙන් හදාපු මේ දේවාලේ ඇතුලේ පුංචිඅය සෙට් පිටින් හිටියා. ඒ පුංචි ලමයි සෙල්ලම් කරමින ්තමයි උන්නේ. ඒ වගේමඅපිත් ගිහින් දන්න හැටියට දේවාලේ වැදපුදාගෙන ආවා. 

මේ ඇවිල්ලා තඩි හරකෙක්. මුන් කලාතුරකින් දකින්න ඉන්නවා. අම්බෝ මුන්ගේ සයිස් එක. එක පාරක් පිම්බම අපි වැටෙන්න වගේ යනවා. බොහොම තද පරුස හරක් ජාතියක්. මුන්ගේ පිටේ බඩු ආදිය ගෙනියනවා. නාගරික සීමාව වුනත් සමහර තැන් වලට බඩු බාහිරාදිය ගෙනියන්න තවමත් මේ යැක්ලා පාවිච්චි වෙනවා. 

Saturday, December 22, 2018

කාශ්මීර හිමචල් ගමන 8 මනාලි දක්වා


 මේ අපි අද කතාකරන්නේ 2015 අගෝස්තු මස 13 වැනිදා ගිය ගමන් විස්තරය ගැන. අපි කටුක රාත්‍රියක් කටුක තැනක ගතකලා. ඒක අපේ ගමනේ නැවතුන අපහසුම තැන.අතරමගට එද්දි රෑ වුනා. නවතින්න තැනක් සෙට් වුනේනැහැ හරිහමන්. මම හිතන්නේ අපි බොහම කිට්ටුවෙලා හිටියා හොද  නවාතැනකට. ඒත්රෑ 9 විතර වෙනකල් එකදිගට ඇවිත් අපිට සෙට් වෙන තැන නවතින්න ඕනි කම තිබුනා. රියදුරාත් එතැන ඇරේන්ජ් කරලා දුන්නා. එතන පොඩි ටකරම් මඩුවක්.ඒ ටකරම් මඩුව හැම තැනකින්ම ටකරන් වලින් වහලා. ඒක ඇතුලේ ඇදක් තිබුනා විසාල එකක්. ඒකේ තමයි අපි ඉන්නට ඕනා. 
 උදේ නැගිට්ටා.රෑ නින්ද ගියේ නැහැ. යාලුවෙක්ට දෙන්නෙක්ට පොඩි අමාරු ආවා. හිසරදය කැරකිල්ල වගේ. මම හිතන්නේ තිබුන දැඩි ශීතල සහ නොගැලපෙන කාලගුණය නිසා වෙන්නට ඇති. කොහොම වුනත් අපිඒ ඇදේ පොදි ගැහිලි හොදට පොරවන්නිදා ගත්තා.රෑ මොනවද සද්ද වගයකුත් ඇහුනා. මෙලෝ බලු බල්ලෙක් නැති පලාතක සෙට් වුන නවාතැනක්.ඒක ලග නවාතැන් ගැනීම ටිකක් සීරියස් වැඩක්. 
 මේ ඉන්නේ අපි උදේ පාන්දර නැගිටලා බැලුවාම ලෝකේ පෙනුන විදිය. පාන්දර නැගිටලා ලෝකේ මෙච්චර ලස්සන වුනාට බොග දාන්න ගියාම පුක ගල් වෙනවා. අයිස් වගේ වතුර. ඒ වතුර වලින් අමාරුවෙන් අපි හෝදාගත්තා. සමහර යාලුවන් ටහරියට මල පිටවෙන්නෙත් නැහැ තියෙන තද සීතලට. මට එච්චර සැරටම අමරු වුනේ නැහැ.
 අපි නැවතුන තැන ඉන්න පවුලක පොඩි එකා උදේ වෙද්දිත් නිදි. මේ පොඩි මනුස්සයා ටිකක් චීන මොංගෝලි පෙනුම. පුංචි උන්ටනම් ලොේක කොහේ උන්නත් සෙල්ලමයි නිදාගැනීමයි නේ..ලොකු උන් එපැයි ළමයි ටික ආරක්ෂා කරගන්න වැඩකටයුතු කරන්න. මේ බ්ලැන්කට් එකේ නිදං ඉන්න පොඩි එකා ඉන්න තැනම කොටසක තමයි අපිට තේ බොන්න වාඩිවෙන්න ලැබුනේ.
 නූඩ්ල්ස් එකක් ඔව්..ඒක නූඩ්ල්ස් එකක් රුචා සහ රුචාගේ බිරින්දා බුදිනවා.තේ වතුරත් බිව්වා. අපිත් ඔ්‍ය වගේ ආහාර තමයි ගත්තේ. හොදට කෑවට පසසේ ටිකක් සීතල දැනෙනවා අඩු වෙනවා. අපි මතක විදියට පාන්දරම පිටත්වුනා.
 රෑ ගමනේදි කියන්නම ඕනි දෙයක් තියෙනවා. අපේ බෑග් එකක් වැටුනා. රියදුරාට අපි කලින් කිව්වත් පොර එච්චර කෙයාකලේ නැහැ. අවසානේ ඒවා වැටෙන සද්දේ අපිට ඇහුන නිසා ගොඩ ගියා. ආපහු හරවලා ගිහින් තද සීතලේ ගැහි ගැහි අපි වාහනේ උඩට තියලා බෑග් ටික ගැටගහා ගත්තා.
 මේ රෑ නෙමෙයි. මේ උදේ වෙලාවේ අතරමග කදුකරයේ තැනක නවාතැනක්. මෙතනදි අපි තේ වතුර හෝ උදේ කෑම ගත්තා. ඒ කඩේ ටිකක් සෙනගත් හිටියා. එතැනත් නවාතැන් ගන්න තැනක් වෙන්නට ඕනි. මේ නිල්පාට ඉටිරෙද්ද නිසා වටපිටාව පේනවා.
 මොනාහරි වේලෙන්න දාලා තිබුන දෙයක්. මේ දිහාවේ තැන තැන බැටලුවන් එලුවන් වගේ සතුන් හමුවුනා. දුඹුරුපාට කදු වැටි වල කලාතුරකින් තියෙන කොලපාට කොලයක් ඩැහැගන්න මුන් කදු උඩ බඩගානවා. මහ කටුක ජීවිතයක්. කමක් නැහැ ඒත් අවසානේ බැටලුවා මිනිසාගේ දිව පිණිස මස් වෙනවා ඇති.
 මේ ගමන් මග තුල මීටර 4000ට වැඩි තැන් කිහිපයක්ම පහු වුනා. ඒ වගේ තැන්වල අනිවා හිම සෙට් වෙනවා. මේ තැන් වල කදු උඩ හිම තිබුනාට පහල හරියෙත් පට්ට සීතලයි. වාහන ඒසී ඕනි නැහැ. ඒත් මේ පාරවල් වල තියෙන දූවිල්ල නිසා ඒ සී ඕනි වෙනවා. මොකද ජනෙල් අරගෙන ගියොත් දූවිලි පිටින් තමයි බහින්නට වෙන්නේ.
 මේ ගමනේදි මේ හරියෙදීමට මතක විදියට අපිගිය සෙවන් සීටර් කැබ් එක ලොරියක හැපුනා. ලොරියේ දොරේ තිබුන ටිකක් ලොකු ඇණයකට අපේ වාහනේ බෆර් එක හෝ ඉස්සරහ ලාම්පුව හරිය හිල් වුනා. ලංකාවෙ නම් ඒක වලි කිහිපයක් යන්න සිදුවීමක්. ඒත් මේ පාලුපාරේ ඒක වැදුනත් නොවැදුන ගානට දෙගොල්ලම හැරිලා ගියා. අපේ රියදුරන් වගේ ඉන්දියන්  බුවාල වාහන වලට එච්චර ලව් නැහැ.
 මනාලිකිට්ටු වෙන්න වෙන්න ටිකක් කොලපාට වෙනවා පාර දෙපැත්ත. කෙමෙන් කෙමෙන් අපේ රටේ නුවරඑළි දිහා තියෙනකදු මට්ටමට එනවා. ඒ එද්දි ටිකෙන් ටික හරක් වගාවන් සහ මිනිස්සු පේන්න ගන්නවා අපි හිතනවා අනේ තව ටිකකින් මනාලි සෙට් වෙයි කියලා. ඒත් අපි හිතනවාට වඩා මනාලි වලට දුර තිබුනා.
 මේ ටිකක් කලින් ගනිපු ජලාශයක්. උස තැන්වල කදුකරයේජලාශ වල ජලය නිල් පාටයි. නැතිනම් මේ විදියේ කොල පාටයි. ඒ ජලයේ තිබෙන මොනාහරි සංඝටකයක් නිසා එහෙම වෙනවා ඇති. මේ ජලතලා දැක්කාට ඒ ලගින්ගියා විතරයි බැහැලා බලලා යන්න අපිට කාලය ඉතුරු වෙලා තිබුනේ නැහැ.
 මේ ගමනේදී අපිපාන්දර නැග්ග වෙලේ පට්න කෑම කන තැනක් තියේනම් එතැන දක්වාම වාහනේ ඇතුලේ පැද්දි පැද්දි ගමනේම තමයි. ඉන් පස්සේ අපි එතැන ටික වෙලාවක් ඉදලා ආයේම යනවා යනවා ඉවරයක් නැහැ. ඇත්තම කිව්වොත් අපි දවස් හතරක් විතර එකදිගට ම ගමනේ.. ගමන් එපා වෙලා තිබුනේ. ඒත් ඉතිං අමාරුයිකියලා හැරයන්න බැහැ නේ. කොහොම හරි ගිහින් ඉවර කරන්නත් එපැයි..
 මේ අපි ඉන්නේ රොතෑන් පාස් වල. වින්ටරේහෙවත් දෙසැම්බර් ජනේරු කාලේදි මනාලි ඉදන් එන අය එන්නේ රොතෑන් පාස් දක්වා විතරයි. රොතෑන් වලින් උඩ යන්න ලැබෙන්නේ අපි ගිය ගිම්හාන කාලයේ තමයි.මේ රොතැන් පාස් වල අපි යද්දි වටේ හිම නැහැ. කුටියක් තිබුනා කුටියේ ඉන්නවා ඩැල් එකක්.ඒකට ගෑනුන්ට මෙන්සස් තියෙන දවසට යන්න බැහැල්ලු.පූසාරියාගේ නීතිනේ ඉතින්.. අපි එතැන නැවතිල වටපිට බැලුවා. කවදාකහරි වාසනාවකට ආයේ යන්න ලැබුනොත් වින්ටර් එකට ගිහින් ඔලුව දාලා එන්න ඕනිමේ රොතෑන් පාස්වලට. 
මම ගිය ගමන් සවාරි වලින් වැඩිම උසකට නැග්ෙග් මේ පාර. අපි මීටර 5000 ටච් කරන්න ඇති. පස්සේ කාලෙක මම නේපාලයේ කදු නගින්න ගියත් ඒ නැග්ගෙත් මීටර 4500ක් වගේ උසක්. උස එක්ක එන්ෙන් කටුක අත්දැකීමක්. ඒක විස්තර කරන්න අමාරුයි. කොහොම වුනත් ජීවිතේ ගිහිපු බෙහොම ඉක්මනින් ප්ලෑන් කරපු ලස්සන ගමනක්තමයි කාශ්මීර ගමන. අපි ගිහින් එද්දි නම් ආපහු යන්න ඕනි කිව්වට අපි 8 දෙනාගෙන් කාටවත් ආයේ යන්න ලැබුනේ නැහැ. ඉන් පස්සේ ටුවර් එකකට හරි දිල්ලි දිහාවට මම නම් ගියා නේපාල යන ගමන්. 

Sunday, November 25, 2018

අපි දේශපාලනය කියලා කතාකරන්නේ මොනවද?

Dolukanda
අපි දේශපාලනය කියලා කතාකරන බොහොමයක් දේවල් තියෙනවා. මේ කාලේ නම් කතාකරනනේ පාර්ලිමන්ට් ජෝක්ස් ගැන. ඊට අමතරව දේශපාලකයින් කියන සුරංගනා කතා ආදියත ්අපි බලනවා. එයාලට මෙයාලට බහුතරය තියෙනවාද නැද්ද? ඒ විශ්වාසබංගය දෝසාබියෝගය හරි ගියාද කියලා අපි බලාන ඉන්නවා. ඒ වගේම අපි කැමති චැනලයක් හරහා විකාශය වෙන අපේ මතයට සමානුපාතික මත සෙට් එකට හැමදාම රෑට නිවුස් වලින් ඔලුවට ඔබා ගන්නවා.

වට් ඉස් ද ඩිවලප්මන්?

අපිට යන්න කෝච්චි පාරවල් හැදෙනවා නම්, අපිට යන්න හයිවේ හැදෙනවා නම්, අපිට නැව් ගෙන්න ගන්න වරායවල් හැදෙනවා නම් ඉතිං තා මොනවද? ඒ එක පිරිසක්

කොමිසන් සබා පත්කරලා, ආර්ථිකය නව සැලසුමකට හදලා, ප්‍රජාචන්ච්‍රවාදය ස්ථාපිත කරලා රට පියවෙරෙන් පියවෙර ඉස්සරහට ගෙනියන්න අපි වැඩකරනවා ඒ තව පිරිසක් ..

ඒත් සත්‍ය වශයෙන්ම ගත්තාම මේ දෙපිරිසම සැරම ආත්මාර්ථකාමියෝ. ඔවුන්ට දිගු දැක්මක් සහ ඒ ඒ ක්ශේත්‍ර සම්බන්ධ වැඩපිලිවෙලක් නැහැ.

අපි ආයෙත් ඇහුවොත් ඇයි ඔක්තෝම්බර්  26 රජය පෙරළුවේ? මොනවද ඔයාලට තියෙන අලුත් වැඩපිලිවෙල? කෝ ඔයාලගේ ප්‍රතිපත්ති?

අනෙක් පිරිසගෙන් ඇහුවොත්

හරි එයාල පෙරලුවේ නැත්තං ඔයාල මොනවද අපිට දෙන්න උන්නේ? ඔයාල ඇත්තටම මොනවද කලේ? කෝ ඔයාල අල්ලපු හොරු? කෝ ඔ්‍යාලගේ හොරු අල්ලන වැඩපිලිවෙල? කෝ ඔයාල අරිනවා කියපු ෆැක්ටරි? කෝ ඔයාල කරනවා කියපු ප්‍රතිසංස්කරණ.

යම් යම් තැන්වල සුලු සුලු අප්ඩේට්ස් ටිකක් මේ යහපාලන ආණඩුව දැම්මා. තොරතුරු දැනගැනිමේ පණත, අධ්‍යාපන ප්‍රතිසංස්කරණ, ඉන්ධන මිල සූත්‍ර ආර්ථික පස්නය ටිකක් සිරියස් ගැනීම, පාඩු ලබන මත්තල හම්බන්තොට විකිනීම වගේ ටිකක් හරි සැර තීරණ ටිකක් යහපාලනේ ගත්තා. ඒත් මේක නිකං ඡන්දේ දීපු මිනිස්සුන්ට කන්දක් පෙන්නලා ඩයිනෝසෝර් වසුරු ගොඩක් උඩට නැග්ගා වගේසීන් එකක්.ඇත්තටම එදා යූ එන්පී එක 2015 දි ගෙනාපු මිනිස්සුන්ගේ පරම සුන්දර හීන කීයක් යූ ඇන් පී එක සක්සස් කලාද? අවුරුදු 3ක් ගිහිනුත් එයින් කිහිපයය් හැදුනේ.

මේ රටට ආයෝජකයෝ එන්නේ නැති පස්න තියෙනවා. ඒවා හරියට ස්ටඩි කරලා ඒ බැක්ග්‍රවුන්ඩ් හදන්න වැඩපිලෙවලක් දෙපැත්තටම නැහැ. ප්‍රවාහනය සහ ට්‍රැෆික් සම්බන්ධ ක්‍රියාකාරි පුලුල් වැඩපිලිවෙලක් නැහැ, රටේ අධ්‍යාපනය දිනෙන් දිනම අවුට්ඩේට් වේගෙන යද්දි ඒක අලුත ලෝකට සෙට් කරන්න වැඩපිලිවෙලක් නැහැ. ගොවිතැන තවදුරටත් පාඩු වෙද්දි ඒ ඒ බෝගය රටින් ගෙන්වන්න ටැක්ස් කෙලිනවා හැර බෝග වගාව සම්බන්ධ කිසිම ස්ථිරසාර වැඩපිලිවෙලක් නැහැ, බදු ක්‍රමය පුලුල්ව සාධාරනව ක්‍රියාත්මක කරන්න වැඩපිලිවෙලක් නැහැ. මේ විදියට අපි අමාත්‍යාංශ වයිස් හිතුවොත් මේ ලංකාවේ ඉන්න දේශපාලකයින්ට තමුන්ගේ පාලන කාලය තුල කල යුතු කරන්න ඕනි වෙනස් කල යුතු දේවල් කියලා ජාතියක් නැහැ. තියෙන අය ඉන්නවා නම් ඒ කිහිප දෙනයි.

අපිට කොච්චර දුර යන්න හැකිද?

මේක ටිකක් සංකීර්ණ පස්නයක්. අපිට සමහර පස්න ගැන කතාකරනවා තරම් ලේසියෙන් ඒවා විසදන්න අමාරුයි. ඇත්තටම වැඩ කරන්න ගියාමයි පස්න එන්නේ. වැඩ නොකර නිකන් ඉදියොත් මොකුත් පස්න නැහැ. උදාහරණ ලෙස අපි හිතමු අපි ලංකාවේ කෝච්චියට ඊ ටිකට් ගේන ක්‍රමයක් ගේනවා කියලා. ඊටිකට් වුනොත් ෆෝන් ඇප් එකෙන් ටිකට් බුක් කරගන් හැකි, පට්ට ලේසියි. ඒත් ඉන් පස්සේ කොහොමද ටිකට් චෙක් කරන්නේ? කොහොමද ඒ ඊ ටිකට් හොරෙන් ගන්න අක්‍රමිකතා ආවොත් ඒවා ගොඩදාගන්නේ? කොහොමද 1964 ඉපදුන දුම්රිය සේවකයාටත් මේ අලුත් සිස්ටම් එක කියා දෙන්නේ. ඒ වගේ ඇත්තටම ටිකටින් සිස්ටම් එකක් දුමරිය සේවයට ගේනවා කියන්නේම එක්තරා වැඩ ගොඩක් නාන තැන් ගොඩක්. ඒම නොකර නිකම්ම හිටියාම ඉද හිට  ලිබරල් බුවෙක්ගෙන් පත්තරේ ලියුමක් යයි එච්චරයි. ඒත් ටිකට් ක්‍රමය වෙනස් කරන්න ගියොත් එතන වැඩ කෝටියයි, පස්න රාසියය්.

ඉතින් ඒ වගේ වෙනස් කම් ගොඩක් සිද්දවෙන්න තියෙනවා අපෙ ්රටේ. ඒත් අපි දකින්නේ වෙනමම නාටකයක්.

හැමදාම අලුත් අලුත් ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශන පොත් පෙරලන් නැතුව මෙතෙක් කල් පෙරලපු පොත් වලින් කොච්චර දේවල් අපිට කරගන්න හැකි වෙලා තියෙද? ඒවා කරන්න බැරි වුනෙ මොකද? වගේ හොද කතිකාවතක් අවංකව ම ඇතිවෙනවා නම් ඒක හොදයි. ඊට අමතරව මේ බහුතර නාටකය, පාර්ලිමෙන්ට් ජෝක්ස්, පුජාතන්තවාදී ජෝක්ස්, වගේ දේවල් ඇත්තටම රටට කොච්චර වැදගත්ද? ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ඒකාධිපතිවාදයක් වීම කිසි විදියකින් හොද නැහැ. ඒත් හොරු නොඅල්ලා උන්ව නැලෙව්වාම හොරු ලොකුම හොරා එක්ක ආයෙම නැගිටිනවා. ඉතින් බලේ තියෙද්දි හොරු නැලෙව්ව අය එක්ක අපි ආයේම. අපිට ඇත්තටම කොයිල්ද?

පූජාසනයේ ඔබ හිදුවා ඔබමැ පුදන ඒ සර්පයමයි හෙට ඔබට එරෙහි වී පුප්පන්නේ..

Tuesday, November 6, 2018

කාශ්මීර හිමචල් ගමන 7 ලදාක් සිට අතරමගට

ලදාක් වල අපි ඉදියේ එක රැයයි. අපිට යන්න තැන් ගොඩක් තිබුනත් ඒ බෝඩර ඒරියා වලට ඒකාලේ පර්මිෂන් තිබුනේ නැහැ. ඒ නිසා අපි ඒ තැන්වලට නොයා ඉන්න තීරණය කලා. පස්සේ කාලෙක ඒ තැන්වලට ලංකාවේ අයට යන්න ලැබුනා. දැන් මම හිතන්නේ ලදාක් වල බෝඩර් ලොකේශන් කිහිපයකටම ලංකාවෙව් අයට යන්න අවසර ලබාගන්නට හැකියි. ඉන්දියාවේ හිමාලයට මායිම් වෙන ගොඩක් තැන්වල මෙහෙම බොඩර් පලාත් වලට පිවිසීමේ අවසර සම්බන්ධ ගැටලු තියෙනවා. ඉතින් ඒ හිමාල බෝඩර පලාත් වලට යනවා නම් පර්මිශන් සහ පර්මිශන් ගන්න විදිය ගැන ටච් එකේ යන එක හොදයි. 



ගමනාරම්භය 
අපිට ලේ සිට මනාලි වලට කෙලින්ම එන්න අමාරුයි. මග රැයක් මග නවාතැනක නවතින්න ඕනා. කිලෝමීටර 450ක් විතර වෙන ලේ සිට මනාලි දක්වා ගමනෙන් වැඩි කොටසක් තියෙන්නේ තදබල වංගු. ඉතින් මේ ගමනේ ආරම්භය පාන්දරම පටන් ගන්න එක තමයි හොද. ඒත් දිගින් දිගටම ඇවිල්ලා මහන්සි වෙලා ඉදපු අපි උදේ අවදි වෙනකොට දවල්වෙලා. දවල් වෙලා ඇහැරිලා අපි පිටත් වෙන්නට හිතුවා. 

කදුකර කාන්තාරයේ ගොඩනැගිලි 
මේ පලාතේ ගල් එකමත එක තියලා අපේ ලංකාවේ ඩෙල්ෆ්ට් දූපතේ හිරිගල් වලින් තාප්ප හදලා තියෙනව වගේ ගල් වලින් තාප්ප ගෙවල් හදලා තියෙනවා. ගෙවල් උනත් මෝඩ ගැඩොල් වගේ මහා විසාල ගැඩොල් වගයක් එක මත එක තියලා හදලා තියෙනවා. සමහර විට වැස්සක් එන්ෙන් බොහෝම කාලයකින් නිසා එහෙම ගෙවල් හැදුවාය කියලා ලොකු අපහසුවක් වෙන්නේ නැතුව ඇති. අපි නැවතුන නවාතැන් වල පවා ඒ විදියට හරිහැටි සිමෙන්තියෙන් බැදපු නැති ගල් ොහ් මැටි ගඩොල් තියලා හදාපු ගෙවල් ආදිය හම්බ වුනා. 


අපිට වාහනය සෙට් වීම 

අපිට මනාලි දක්වා එන්න බස් එකකුත් තියෙනවා. ඒත් බස් එක අපි එන්න ඉදිය දවසේ එන්නේ නැහැ. බස් එක තියෙන්නේ දවස් දෙකකට එකක් වශයෙන්. ඉතින් අපි ඒ නිසා පොඩි 7 සීටර් වාහනයක් ගන්න ඕනි කියලා කතා වුනා. ඒකට අපිට අපි ඉදිය නවාතැනේ අයියත් බොහොම සහයෝගය දැක්වුවා.අපි වාහනේට නැගලා අපේ තිබුන බඩු පාර්සල් බඩු මලු ටික වාහනේ උඩ පැටෙව්වා. මුල් හරියේදී වාහනේ ටයර් හෝ වෙනත් නඩත්තු වැඩක් තිබුන නිසා ඒතැන අපිට ටික වෙලාවක් ඉන්න වුනා. ඉන් පස්සේ ගමන් ඇත්තටම පටන් ගනිද්දි උදේ 11 වගේවෙලා. 


ටැග්ලන්ග්ලා 
මෙ ්ලදාක් පලාත කාන්තාර පසුබිමක්. මෙහිජන ජීවිතයත් තරමක් කටුකයි. මේ ගමනේදී අපිට ටැග්ලන්ග්ලා හමු වෙනවා. ඒ තමයි මේ ශ්‍රී නගර් ලදාක් සිට මනාලි දක්වා යන රවුන් ට්‍රිප් එකේම උසම තැන. එතැන මීටර 5300කට වඩා උස බව සදහන් වෙලා තිබුනා. සාමාන්‍යයෙන් මීටර් 5300ක් කියන්නේ ලංකාවේ පිදුරුතලාගලටත් වඩා උස තැනක්. වාහනේකින් යන්න පුලුවන් තවත් ඒ වගේ උසම තැන් තියෙනවා. ඒවාට යන්න අපිට පර්මිසන් තිබුනේ නැහැ. ඒ නිසා අපිට මේ පාස් එකෙන් සෑහීමටකට පත් වෙන්න සිද්දු වුනා. මේ වැගේ තැනක තියෙන උස නිසා සීතල වැඩියි. වින්ටරේ නම් මේ පැත්ත පලාතේ වත් කිට්ටු වෙන් බැරුව ඇති හිම. අගෝස්තුවෙත් ටැග් ලන්ග්ලා කිට්ටුව කදු යායවල් පෙනුනා උඩහ කොටස හිමෙන් වැහිල තියෙන. 


අරුම පුදුම වාහනය  
අපිට සෙට් වුන මනුස්සයා හොද කෙනෙක් නෙමෙයි. ඒ රියදුරු ගංජා වගේ මත් ද්‍රව්‍ය පාවිච්චිකරනවා. ඒවා බීලා මත් වෙලා ඉන්න කොට පොර හෙමෙන් යනවා. නැති වෙලාවට වේගෙන් යනවා. මුලදී අපි අකමැති වුනා පොර ඒවා ගන්නවාට. ඒත් පස්සේ ඒවා ගත්තම නේ පොර හෙමින් යන්නේ ඒ නිසා අපි  එයාට ඒවා ගන්න ඉඩ දුන්නා. 

මේ මත් ද්‍රව්‍ය ආදිය අරගෙන යන්නේ ලේසි පාරක නෙමෙයි. සමහර තැන්වල වාහනේ ජනේලේ පැත්තකින් බලන්නත් බයයි. මොකද එච්චරටම බෑවුමක් තියෙන්නේ. මෙහෙම යද්දි රෑ වුනා. ඒ කියන්ේන අපිට නවාතැන් ගන්න හිතපු තැනට එන්නත් කලින්ම රෑ වෙන්න ගත්තා. බාගෙදා එදා වැහි සහිත පසුබිමක් තිබුන නිසා ඉක්මනින් රෑ වුනාද දන් නැහැ. 


අපි කුණාටුවට හසු වීම 

වටේම කදු ඈතින් පේන ඒත් සමතල මහා පිට්ටනියක් මැද කඩ සෙට් එකක් තිබුනා. අපි එතනින් තේ වතුර බිව්වා. එතනට එනකොට තිබුනේ මහ අමුතුම පරිසරයක්. දේදුන්නක් තියෙනවා. ඈතින් වලාකුල් පොකරු පොකුරු කුට්ටි පිටින් එනවා. ඒවා ඇවිත් ටික වෙලාවකින් ඔන්න බිමට වැටෙන්න පටන් ගත්තා. පොඩි හිම කැට. ටික් ටොක් කියලා කට සීතල කරන්න තියෙන මෙව්වා වගේ සුට්ටි බෝල ජාතියක් අහසින් වැටෙනවා. ඒවා වැදුනාම ඇගට රිදෙනවා.  එතැනදි අපේ චතුරංගට පෝඩක් සෙම අමාරුව වැඩිවුනා.


රාත්තිරි ගමන 

ඇත්තටම කුනාටුව සෙට් වුනේ දවල්. එතනින් එහා ගිහින් තමයි රෑ වුනේ. රෑ වුනත් එක්කම අපිට නවාතැනක් නැහැ. ඒත් අපි මහා කදු යායක් මැද. ඒ අතරමැද මතක විදියට අපේ බෑග් වැටුනා. බෑග් වැටිලා අපේ බඩු බාහිරාදිය නැතිවෙලා පාස්පොට් නැතිවුනා නම් අපි අනාථයි. ඒ වෙලේ ඇත්තටම අපේ යාලුවෙක්ට මීඨර් වෙලා තිබුනා වාහනෙ උඩින් බෑග් වැටෙනවා. ඒ ගමන ආයේ අපි මහ වැස්ස වගේ තිබුන තද සීතලේම වාහනේ උඩට නැගලා බෑග් බැදලා තිබුන බැමි තද කලා. ඒ වගේම ආයේ වැටුන බෑග් ඇහිදගත්තා. 

රියදුරු ගේ හැසිරීඹ 

 රියදුරාට මේ බෑග් වැටීමවත් වෙන දෙයක් වත් කිසිම වගක් නැහැ. පොරගේ ගාව තිබුනා හොද සින්දු කලෙක්ශන් එකක්. ඒක සද්දෙන් දාගෙන හෝ ගාල යනවා යනවා ඉවරයක් නැහැ. මෙ ගමන රෑ වෙද්දි අපි බය වුනා. ඒ මදිවට මේ රියදුරු ගෝතයා හිටපු ගමන් කන්ද බෑවුම අතරින් තියනෙ සෝට්කට් වලින් දානවා. අපි කදු නගින්න යද්දි වංගු වංගු  ස්කිප් කරලා අපි කන්ද දිගේ පහල බහින්නේ. ආන්න ඒ වගේ අපේ බුවාත් පහලට රූටන්න වගේ ඕෆ් රෝඩ් දානවා. ඉතිං බයේ පණ යනවා අපේ.. 

මේ කදු වල අපෙ ්කදු වල වගේ බැද්ද නැහැ. තනිකර පස් කදු වගේ දුබුරු පාට කදු . ඒනිසා. ඒ විදියේ ඕෆ් රෝඩ් දාන්නත් ලේසියි. 


නවාතැනට ඒම. 
 
කොහොමින් හරි අපි මැද තිබුන නවාතැන් තැනකට එද්දි රෑ වෙලා ගොඩක්.මොනා හරි  තිබුන දෙයක් කොටාබාලා අපිට නිදාගන්න තමයි තිබුනේ. ඒ නිදාගත්ත තැන විස්තර එතැන කොහොමද කියලා සහ ගමනේ ඉලග විස්තරේ අපි ඊලග එපිසොඩ් එකෙන් බලමු.පහල තියෙනවා මම පිංතුර ටික පෙලගස්සලා හදාපු වීඩියෝ එක. ඒකත් බලලාම යන්නෝන ඔන්න. 

Sunday, November 4, 2018

මිහිපිට දෙවිවරුන් ගේ අතින් සුරැකෙන ප්‍රීතිපුර දරුවෝ

අද මම ගියා ප්‍රීතිපුර. මීට කලින් ලංකාව වටේ යද්දි අපි ප්‍රීතිපුර හමු උනා. ඊට පස්සේම මේ පැත්තේ ආවේ අද තමයි. මම මුලින්ම ගිහින් තිබුනේ ප්‍රීතිපුර වැඩිහිටි විශේෂ අවශ්‍යතා නිවහනට. ඒත් අපිට නියමිත වැඩසටහන තිබුනේ ප්‍රීතිපුර ළමා නිවාසේ. ප්‍රීතිපුර ළමා නිවාසේ ඉන්නේ විශේෂ අවශ්‍යතා සහිත දරුවෝ. ඔවුන් ගැන බලනවාටත් වඩා ඔවුන්ව බලාගන්නා අය එක්ක කතා බහ කරලා සින්දු කියලා නටලා විනෝද වෙන්නයි අපිට ඕනා වුනේ.


මැජික් බලන්නට ආ දෙමව්පියෝ

අපි ගිහින් ටිකකින් එතැනට ආවා සාමාන්‍ය දරුවෝ කන්ඩායමක්. අම්මලා එක්ක තමයි ඒ දරුවෝ ආවේ. එයාල එද්දි පොඩිම ළමයි ඉන්න නිවහනේ පාලිකාව ඒ නිවහනේ දොරවල් වැහුවා. පස්සේ තමයි වැඩේ තේරුනේ. තමුන්ගේ දරුවන්ට මේ විශෙහ්ෂ අවශ්‍යතා සහිත දරුවන් පෙන්වීමට අම්මලා බොහෝම කැමතියිලු. ඉන් පස්සේ තමුන්ගේ දරුවනට තරවටු කරන්න උඹලට ඔච්චර දේවල් තිබිලත් කෝ හරක් වගේ නේ වැඩ කරන්නේ කියලා බනින්න හොද අවකාශයක් හදාගන්න ඒ එන දෙමාපියන්ට හැකියාව ලැබෙනවා. කොහොම නමුත් ඒ වැඩේට එතැන හිටපු පාලිකාව ඉඩ දුන්නේ නැහැ. එයාලව වැඩිවෙලා තියාගන්නේ නැතිව යවන්න ඇයට හැකි වුනා. ළමුන් දෙදෙනකු සන්සන්දනය කිරීම කිසිසේත්මඒ ළමුන් දෙදෙනාටම හොද නැහැ. මේ ගැන කතාකරන්න ගියොත් අපිට සමහර විට වචන දහස් ගානක් කියන්න පුලුවනි.

ලංකාව වගේ රටකදි දෙමාපියන් විසින් සපයන අධ්‍යාපනික ඉලක්ක වෙත දරුවා බලෙන් දැක්කීම තමයි සිද්ද වෙන්නේ. එතැනදී හොද හෝ නරක මොනම ක්‍රමේකින් හරි එක්සැම් වලින් දරුවන් පන්නවන්න දෙමාපියන් ක්‍රියාකරනවා. මේ ක්‍රමය වෙනස් කරන්න මුලින් සමාජයෙන් මේ ගැන කතිකාවත් එන්න ඔනා. එහෙත් තවමත් නගරබද ගම්බද ගොඩාක් දෙමාපියන් තමුන්ගේ දරුවන් බලෙන් දැක්කවීම ජයටම කරනවා විතරක් නෙමෙයි සමස්ථ ජීවිතේ විමුක්තියම එක්සෑම් මත රදාපවතිනවා කියලා දරුවන්ට කියනවා. ඉතිං ඒ ආකල්පය වෙනස් කරගන්න කල් අපිට යුරෝප් රටවල වගේ දරුවාට විවෘතව හිතන්න ඉඩදෙන අධ්‍යාපනයක් දකින්නට බැරිවේවි.



අලුත් අය අඩු වීම

ළමයි හැටක් වගේ ඉන්න තැන සෑම සියලු දේටම ඉන්නේ කාර්යමණ්ඩලය 15-20ක් වගේ ප්‍රමාණයක්. මේක බොහොම අඩු ගනනක්. එතැන පිරිසිදු කරන්න, කෑම උයන්න ළමුන්ට සලකන්න ඕක්කොම කරන්න ඕනා ඒ කට්ටියම තමයි. අපි දන්නවා සාමාන්‍යයෙන් ට්වින්ස්ලා ඉන්න පවුලක් දැක්කාම අපිට ඒ දෙමාපියෝ ගැන දුක හිතෙනවා. මොකද අපිට ක ළමේක් බලාගන්න බැරුව ඒ ගොල්ල දෙන්නෙක් බලනවා. ඒත් මෙතැනදි දරුවෝ 3-4කට කවන්නේ, නාවන්නේ, වතුර පොවන්නේ, කිරි පොවන්ේන, ඔවුන්ගේ වැසිකිලි අවශ්‍යතා බලන්නේ, ඔවුන්ගේ අද්‍යාපනික වැඩ බලන්නේ එක්කෙනෙක් විතරයි. ඉන්න අයගෙනුත් කිහිප දෙනෙක්ම විශේෂ අවශ්‍යතා තියෙන යමක් කමක් වැටහෙන අය. ඒ අයත් ඔවුන්ට හැකි පමණ ඔවුන් වැනිම පිරිසක් බොහොම හොදින් රැකබලාගන්නවා.

පිිරිමි නැති නිවහන

ඉතිං මේ නිවහනේ පාලිකාව වගේම ඉන්න අයත් ගොඩක් අය ගැහැනු. පිරිමි විදියට ඉන්න පිරිස විශේෂ අවශ්‍යතා තියෙන උදවිය. සමහර විට පරිපාලන කටයුතු වලදි පිරිමි අය ඇති. ඒත් බොහෝ කැපී පෙනන රාජකාරි කරන්නේ ගැහැනු අය. මේ වගේ තැන්වල ලැබෙන අඩු වැටුප එක්ක පිරිමි අය සේවයට එන්නේ නැතුවත් ඇති.

අංකල් ගේ කතාව

මම ගියාට පස්සේ එක අංකල් කෙනෙක් ටිකක් ෆිට් වුනා. ඔහුගෙන් විස්තර අහගෙන යද්දි ඒ අංකලුත් යම් පමණක විශේෂ අවශ්‍යතා තිබුන එහෙත් දැන් බොහේම දුරට සුවපත් වුන අයෙක්. ඉතිං මේ අංකල් තමයි මේ නිවහනේ කෙනෙක් ලෙඩ උනොත් එයාව ඉස්පිරිතාලේ අරං යන්නේ සහ සාත්තු කරන්නේ. මේ සාත්තු කරන කොට ඉස්පිරිතාලෙන් ලෙඩාට කෑම බීම ලැබෙනවා. ඉතින් මේ සහායට යන කෙනාට කෑම බීම කොහොමද කියලා මම ඇහුවා. ගොඩක් වෙලාවට ඒ ඉස්පිරිතාලෙන්ම කෑම ලැබෙනවා කියලා කිව්වා. පහුගිය දවසක එහෙම ගියාම වාට්ටුවේ නර්ස් නෝනලා වගයක් එයාගෙන් ඇහුවාලු කෑම කොහමොද කියලා. ඉන් පස්සේ වාට්ටුවේ නෝනලා ටික මෙයාට රස කෑම එකක් ගෙනත් දීලා. අංකල්ගේ අදහස උනේ අපරාදේ එහෙම කෑම එකක් එයාට ඕනි නැහැ කියලා. කොහොම වුනත් රාගම ඉස්පිරිතාලේ විශේෂ අවශ්‍යතා තියෙන අයත් එක්කම නිදාගෙන කාගෙන බීගෙන තමුනගේ වැඩටික කරගෙන සාත්තු කරගෙන ඉන්න මේ අංකල් කරන සේවය පොඩි නැහැ.

මරණ සම්බන්ධ කතාව

මේ නිවහනට ළමයි එන ක්‍රම කීපයක් තියෙනවා. බොහෝ අවස්ථාවලදී දුප්පත් දෙමාපියන් මේ විශේෂ අවශ්‍යතා සහිත දරුවන් ඉස්පිරිතාල වලම දාලා යනවා. එහෙම නැතිනම් මේ දරුවන් තැන තැන දාලා යනවා. අවසානේ අම්මලා තාත්තලා කවුද කියලා නොදන්න දරුවෝ පිරිසක් තමයි මේ නිවහනේ ඉන්නේ. ඒ අයට සෙමෙන් වැඩෙන කට්ටිය නිසා එයාලට අම්මලා තාත්තලා ගැන ලොකු මතකයක් නැහැ. වේගෙන් වැඩුනත් ඉතින් අවුරුදු පහක් හයක් වුනත් දෙමාපියන් ගැන හරි විස්තරයක් කියන්න දරුවෝ දන්නෙ නැැහනේ..

මේ දරුවෝ කලාතුරකින් නැතිවෙනවා. සමහර අයට උපතින්ම මොලයේ සහ ස්නායු ආබාධ වගේම දරුනු ශාරිරික ආබාධත් තියෙනවා. ඉතින් ඒ අය ගෙනාපු ආයුෂ ඉවර වුනාම නවත්වන්න මේ නවාතැනේ අම්මාවරුන්ට බැහැ. ඔවුන් ජීවිතෙන් සමුගත්තාම මේ නිවහනේ අයට එතැන ලොකු ගැටළුවක්. මොකද මරණ සහතිකයක් ගන්න මරණය නිසි පරිදි අවසාන කරන්න අධිකරණයටත් යන්නට වෙන අවස්ථා තියෙනවා. ඒතැන් වලදි දෙමාපියන් නොමැතිව ඒ මරණ කටයුතු හසුරුවාගන්න ලොකු අපහසුතා එනවාලු. එතැනදි අධිකරණය අහනවා කියන්නේ ළමයින්ගේ නියම දෙමාපියන් කවුද කියලා. එහෙම දෙමාපියන් නොමැති වීම නිසා පොලිසි ගානේ උසාවි ගානේ රස්තියාදු වෙන්නත් සිද්ද වෙන බවත් සමහර අවස්තාවල ඒ ළමුන්ගේ මරණ සති ගනන් මෝචරි වල තියාගන්න වෙන බවත් ඒ එක් වැඩකරන අම්මා කෙනෙක් කිව්වා.

මොකද කට්ටිය අඩු

මේ වගෙ තැන් වලදි ස්ටාෆ් වල වැඩකරන අයට ලැබෙන්නේ තරමක් අඩු වැටුපක්. වැඩියෙන් ගෙවන්න වැඩි වැඩියෙන් ලැබන්නට ඕනි. අනික සේවාවක් විදියට එක තැනක පඩි වැඩිකලොත් ඒක ළමා නිවාස මෙ ්වගේ නිවාස හැම එකකටම බලපාන දෙයක් වෙන්නත් ඇති. ඉතිං මේ වැටුපට කරන්න තියෙන වැඩකටයුතු බොහෝම වැඩියි. ඉතිං කට්ටිය එන්නේ නැතුව ඇති.

හැරත් ඒ වැඩකරන අය කියපු විදියට ඇතම් වෙලාවට පිරිස් පැමිණියත් තියන වැඩ රාජකාරි නිසා දාල යනවාලු. ඉන්නේ නැතිව. ඔවුන්ට අනුව කැමැත්තෙන් ආවා වුනත් දරුවන්ගේකැත කුනු ඉවත් කරලා දරුවන් හතර පහක් එක්ක කරන්න වෙන මේ මහා ක්‍රියාදාමය කරන්න කට්ටිය කැමති නැහැ. ඉතිං එනවා වගේම යනවා. ඉතිරි වෙන්නේ හැමදාම වැඩකරන අය ටිකක් විතරයි.

විනෝදාංශ

මේ දරුවෝ එක්ක වැඩකරන කොට මේ අයට ඒක දැඩි වෙහෙසක්. විදේශික කාන්තාවක් කියන විදියට මේ දරුවන් ඇතැමෙක් විශාලයි. ඔවුන් එසවිම පෙරළිම් කැවීම වැසිකිලි දේ අරන් දැමීම නෑවීම වැනි දේ කියන්නේ බොහොම තද ක්‍රියාකාරකම් මේවා එක්ක දවසම ගත කරන මේ සේවකයින් මොනවද විනෝදය විදියට කරන්නේ කියලා අපි පස්සේ ඇහුවා.

ගොඩක් අය ප්‍රේම දඩයම, මේ ආදරයයි බලනවා. එක ගෑනු ලමයෙක් ඉදියා එයා ටිකක් ලොකුයි. එයා හෙම ෆිල්ම් එහෙමත් බලනවා. කොටින්ම එයාට ෆ්රෝසන් කාටුන් ෆිල්ම් එකේ සින්දුව සම්පූර්ණයෙන්ම මතකයි. අපි සින්දු කියන නටන වෙලාවේ ඒ ළමයා ොබහොම සක්‍රියව වැඩේට දායක වෙලා නටන්න සින්දු කියන්නට වුනා.

ළමයි සහ ස්ටාෆ් එක

අප ිගිහින් දානයක් දීලා හෝ යම් උපකාරයක් කරලා එද්දි අපි දකින්නේ දරුවෝ.ඒත් මේ දරුවන් එක්ක දවසක් දෙකක් නෙමෙයි අවුරුදු ගානක් තිස්සේ මහන්සිවෙන අම්මලා ටික අපි දකින්නේ අඩුවෙන්. ඒ වගේම තමුන් පොඩි කාලේ ගතකරපු තමුන්ට පිහිට වෙච්චි මේ සේවාවන් වෙනුවෙන් විශේෂ අවශ්‍යතා තිබිලා දැන් සෑහෙන හොදින් ඉන්න අයත් ලොකුවටම දායක වෙනවා. ඉතිං මේ මම ගිය වැඩසටහන තිබුනේම එයාල සදහා. අපි උදේ එයාලගේ විස්තර අදිය කතා කලා. එයාලගේ පස්නගැන කතා කලා. ඇත්තටම අපිට ඒ පස්න විසදන්න බැරුව ඇති.ඒත් අපි ඒ ගැන කතා කල එකත් ලොකු දෙයක් නෙ..

දවල් බොහොම රසවත් කෑම වේලක් එයාලට විශේෂයෙන්ම සකස් කරලා ඇනුවුම් කරලා තිබුනා. ඒ වගේම සවස් කාලේ අපි ගීත කියන්න සහ නටන්න යොදාගත්තා. මෙතැනදි කට්ටිය ගීථ කිව්වා සහ හොදට නැටුවා.


පිටරට කට්ටිය

පිටරට ඉදන් පිසියොතෙරපි කරන්න දෙන්නෙක් ඇවිත් හිටියා ඒ ගෑනු ලමයි දෙන්නා ඔස්ට්‍රියන්. තව ඒ වැඩ වලට සහාය වෙන්න ඇමරිකානු ගැහැනු ලමයෙක් ඇවත් හිටියා. එයා ඇවිල්ලා ලස්සනට සින්දු කිව්වා. ඉන් පස්සේ නෙදර්ලන්ත ගැහැනියකුත් උන්නා. 4 දෙනාම ලස්සනයි යම් තරමකට. ඇමරිකන් ගෑනු ලමයා නම් ඇත්තටම හැඩයි. කොහොම උනත් එයාල මේ නිවාසය වෙනුවෙන් කැපවෙලා මේකට දායකත්වය දෙනවා. ඒ ගොල්ලා ඒ රටේ ඉදලා ගුවනින් ඇවිත්, වීසා අරන් තමුන්ගේ දාඩිය මහන්සියෙන් හම්බකල මිල මුදල් වියදම් කරලා ලොකු කැපකිරිමක් ලංකාවේ මේ අය වෙනුවෙන් කරනවා. ඇත්තටම අපි වෙනත් රටකට ගිහින් එහෙම සත්කාර කරන්න තියා ලංකාවේ තියෙන මෙම නිවාසෙක සතියක් වැඩට යන්නවත් හිතන්නේ නැහැ. ට්‍රෙන්ඩ් එකක් විදියට අඩුගානේ වීකෙන්ඩ් එක වත් මේම තැනක ගතකරලා ඒ වැඩවලට උදව් වෙන්න පුුලවන් නම් ඒක ලොකු දෙයක්.

දායකත්වය

මේ තැනට ලැබෙන දාන මාන වල අඩුපාඩුවක් නැහැ. ඒත් වැඩකරන අයට පඩි නඩි ගෙවන්න සහ නඩත්තු කටයුතු වලට ලොකු මුදලක් යනවා. හිතන්න මේ අයගේ රෙදි පෙරදි හෝද ගැනීම. ඒවා පවා කලට වෙලාවට කරන්න කොච්චර නම් ලයිට් බිලක් වතුර බිලක් යනවද? ඉතින් මේවා නඩත්තු වෙන්නේ අපි අතරම ඉන්න සමහර විට තමුනේග් නම ගමවත් කියන්න අකමැති නියම දානපතියන්ගේ මිල මුදල් වලින්. කාර්යමණ්ඩලයට වැටුප් ගෙවන්න සහ ඉතිරි වැඩවලට මේ අවරුද්දට නම් සල්ලි ඇති කිව්වා. ඒත් අවුරුද පනස් ගානක් තිස්සේ පැවැත්වෙන මේ ආයතනය තවදුරටත් තියා ගන්න නම් ඉදිරියටත් ආධාර උපකාර ඕනා වෙනවා.

අපිටත් බැරිද මොනාහරි කරන්න

මම අද ගිය අයි අයි ටී එකේ ළමයින්ගේ ප්‍රෝගැම් එක ඇවිල්ලා බොහොම සරල එකක්. එයාල කලේ වැඩකරන අයව සතුටු කරන්න සහ ඔවුන්ගේ පස්න කතාකරන්න තැනක් හදපු එක. ඒ වගේම ඒ වැඩකරන අයව කොටස් වශයෙන් හරි ට්‍රිප් එකක් එක්කරන් යන්න. ඒ පිරිස එක්ක පොඩි පැදුරු පාටියක් සංගීත අවස්තාවක් කරන්න. එයාලට ඩ්‍රාමා දන්න හොද දක්ශයෙන් ගෙනල්ලා ඩ්‍රාමා වැඩමුලුවක් කරන්න. ඒ වගේම මහන්න කියන්න දන්න අයත් කිහිප දෙනෙක් හිටියා ඒ අයට ඒ හැකියාවන් දියුනු කරගන්න ඉඩ දෙන්න හැකියාව අපිටත් තියෙනවා.

ඒ වගේම සතපහක් නැතුව වේලි වේලි ඉන්න කෙනෙක් ට උණත් සති අන්තයක හරි ගිහින් ඒ අයට උදව් පදව් වෙන්න හැකිනම් ඒකත් ලොකු දායකත්වයක් වෙනවා. මේ විශේෂ අවශ්‍යතා තිබෙන දරුවන් කියන්නෙත් අපි වගේම මේ ලෝකේ ජීවත්වෙන ගෞරවණීය පිරිසක්. ඉතිං මේ තැන්වලට ගිහින් ඒ අයව හෑල්ලු කරලා කතාබහ කරන්න සහ සත්තු වත්තට ගියා වගේ පොටෝ ගහන්නත් හොද නැහැ.


මගේ පෝස්ට් එක ඇතුලෙත් අවස්තා දෙකතුනකදි මම ඒ අය ගැන පොඩ්ඩක් ඕනාවට වඩා කියලා ඇති. ඒත් අපිට ඒ තැන ගැන ඒ අය ගැන කතාකරන්න ඒ තොරතරු ඕනා වෙනවා. ඒ නිසා තමයි එයාලා ගැන කියන්න වෙන්නේ.

මේ තැන ඉන්න ඔක්කෝම දරුවෝ ලාංකිකයෝ. ඒ වුනාට මේ ස්ථානයේ තිබුන ගොඩනැගිලි ඔක්කෝම වගේ විදේශ වලින් ලැබුන ඒවා. ඒ වගේම පහසුකම් වලටත් රට ඉන්න උදවිය ගොඩක් දායක වෙලා තිබුනා. ඉතිං දේශ දේශාන්තර එහා ඉන්න දරුවන්ටත් ඒ රට ඉන්න මනුස්සයින්ගේ කරුණාව සෙනෙහස පහල වෙනවා. මිනිසුන්ගේ කරුණාව කියන්නේ කිසිම ජාතියක් ආගමක් කුලයක් පදනම් නොවී සියලු ජාතින්ටම පිහිටවිය යුතු සංකල්පයක් නම් ඒ රට ඉදන් අපේ රටේ මේ ළමා නිවාස වලට උදව් කල පිරිස මහා උතුම් පිරිසක්. අපේ ඇත්තනුත් මෙතන දාන මාන සහ වැඩකටයුතු වෙනුවෙන් දායක වෙලා තියෙනවා. ඒත් අපිට තවත් දායක වෙන්න හැකියාව තියෙනවා. 


Saturday, November 3, 2018

පෝ දා ක්‍රෝ අයිලන්ඩ් ශ්‍රමදානය

ජාතික සමාජ සංවර්ධණ ආයතනය කියලා එකක් තියෙනවා රාජගිරියේ. ඕ ආයතනයෙන් උපාධි මට්ටමට යනකල් සමාජ සංවර්ධණය ගැන උගන්වනවා. ඒ උපාධිය ඉගෙනගන්න ශිෂ්‍යාවක් මගේ ට්විටර් මිතුරියක්. ඇය නමින් නයනතාරා. නයනතාරා පහුගිය දවසක ශෙයා කරලා තිබුනා මෝදර බීච් ක්ලීනප් ප්‍රෝගැම් එකක් ගැන. ඒක එයාලගේ සමාජ සංවර්ධන ආයතනයත් දායක වෙලාකරන වැඩක්. මමත් කැමතියි මුහුදු පිරිසිදු වැඩ වලට ඉතිං මාත් ඒකට සහභාගී වුනා.

මෝදර වැල්ල
මෝදර වැල්ල කිව්වාම ඉතිහාසයේ විවිද කාලයේ විවිධ මතකයන් තියෙනවා. මම මට්ටක්කුලිය දිහා ඉගෙනගත් 2006 කාලේ මෝදර වැල්ල කියන්නේ නොයා යුතු තැනක් කියලා තමයි හදුන්වලා තිබුෙන්. ඒත් දැන් එතැන ලස්සන උද්‍යානයක් ගෝඨාභය මැතිතුමා විසින් ඉදිකරලා තියෙනවා. බංකු හදලා කඩවල් හදලා පාරවල් ගහලා ඇත්තටම ලස්සන තැනක් තමයි ඒක. ඒක පිරිසිදු කරන්නත් පිරිසක් පත්කරලා ලකේට තියාගෙන යනවා.

මෝදර මුහුදු වෙරළ
අනේ කොච්චරලස්සන ප්ලේස් එක උනත් මුහුදු වෙරළ නම් ගන්න දෙයක් නැහැ. මූදු වෙරළ කුනු වලින් වැහිලා. සමහර තැනක කුනු කදු මට්ටමට බීච් එකේ. ඒක ක්ලීන් කරන්න යමුය කියලා ගියාට මොකද දැක්කාම නම් අයියෝ කියලා හිතුනා. මේ මෝදර කාක දූපත වෙරළ තීරයට මම හිතන්නේ කැළණි ගග දිගේ අපද්‍රව්‍ය එනවා. ඇවිල්ලා ඒවා එක්රැස් වෙනවා. අපේ අය පාවිච්චි කරන ප්ලාස්ටික් අසුරණ පොලතින් අසරණ වගේම සපත්තු සෙරෙප්පු ජොක්කු රෙදිපිලි බෑග් වගේ ඒ වත් මුහුදු වෙරළට ගොඩ ගහලා තිබුනා. මේ අස්සේ ලී දඩු ලෑලි කෑලි වගේ දේවලුත් ගහන් ඇවිල්ලා තිබුනා.

අපේ ශ්‍රමදාන වැඩේ 


ඇත්තටම නයනතාරාලාගේ බෝඩ් එකේ තිබ්බේ 6.30 වෙද්දි ප්ලේස් එකට එන්න කියලා. මමනම් ඒ වෙලාවට ගියා. එයාල එන්න ටිකක් පරක්කු වුනා. නයන ගේ යාලුවෝ ටැමිල් අය. එයාලත් රාජගිරියේ ඉගෙනගන්නා ළමයි. ඉතිං එයාලත් එක්ක අපි බීච් එක අතුගාලා කුනු ගොඩවල් වශයෙන් එකතු කලා. මේ ශ්‍රමදානය කරන්නේ කාක දූපත සුරැකීමේ සංවිධානය කියලා එකකින්. ඒකෙ අය සෑම පෝය දිනකම මේක කරනවා. ඒ සංවිධානයෙත් මුස්ලිම් දෙමල සිංහල තුන් ජාතියේම අය ඉන්නවා ඒ අය බොහොම සමගියෙන් සහයෝගෙන් ඒ සංවිධාන කටයුතු කරගෙන ගිහින් තිබුනා.

ශ්‍රමදානේ කෑම බීම
අපේ සෙට් එක කන්න යද්දි පිගන් ඉවරයි. ඒ පාර අපි සැට් එක ලොකු බෝල් එකකට ඉදිආප්පු හොදි සහ කඩල දාගෙන ඒකෙම වටවෙලා කෑවා ඉස්සර ඉස්කෝලේ කාලේ බත් කනවා වගේ. ඒ කෑම බිමත් එක එක්කෙනා බාරගන්නවා . ඒ කියන්ේන අර සංවිධානයේ අය පාන්, ඉදිආප්ප හොදි කඩල ආදිය බාර අරගෙන ඒවා ගෙනත් දෙනවා. ඉන් පස්සේ තවත් කන්ඩායම් කිහිපයක්ම අපි වගේම මේ වැඩේට ශ්‍රම දායකත්වය සැපයුවා. ඒ අයට එන්න විතරයි තියෙන්නේ. අර පිරිස කෑම හදලා දෙනවා. ඉතිං අපිනම ්උදෙන්ම ගිහින් ටිකක් ක්ලීන් කරලා කෑමට ආවා. ඒ එද්දි කන වෙලාවටම ආපු සෙට් එකක් පිගන් අරන් පෝලිමේ උන්නා.

මුහුදු වෙරළ අතුගාලා ඒ කුනු අපි ගොඩවලට ගැහුවා. ඊලගට ඩෝසරයක් සහ මහටැක්ටරයක් ඇවිත් ඒ කුනුනු එකතුකරගෙන යන්න තමයි නියමිත වෙලා තිබුනේ. මමත් කෑම කාලා එන්න ආවා මට හදිසි ගෙදර යෑමක් සෙට් වුන නිසා.

වැඩේ අසාර්ථක කම

පිරිස එකතු වීම, වෙරළ ලස්සනට පිරිසිදු කිරීම වෙරලේ කුනු අයින්  කිරීම හොදයි. ඒත් ඉතිං ඉන් පස්ේස කුනු වලට කල දේ නම් හොද නැහැ. ඒ ගොල්ල කුනු මුලින්ම පිච්චුවා. ඒත් පුච්චන්න අමාරුයි. තෙත නිසා. ඉන් පස්සේ ගොඩ ගහපු කුනු ලොකු ටැක්ටර් වල දාගෙන ගිහින් ඩෝසරෙන් වෙරලේ කෙළවරකම වලක් කපලා කුනු ටික මහා පරිමාණයෙන් වල දැම්මා . මේ කන්ඩායමේ ශ්‍රමදානයට වෙරළ සංරක්ශණ අධිකාරියේ දායකත්වය තියෙනවා. ඒ වගේම නාරා ආයතනය තියෙන්නෙත් ඒ ළගමයි. මම වෙනත් පැත්තකින් ආරංචි කරලා බැලුවාම නාරා ආයතනය කරන්නෙත් මේ වගේ කාක දූඵත කුනු එකතු කරලා වෙරළේම කොනක වලදාන එකලු.

මේ මිශ්‍ර කුනු අතර ගොඩක් තිබුනේ පලාස්ටික් පොලිතින්. අපි කන්ඩායම පොඩියි. අපි ගිහින් මහා ශ්‍රමදානයට අපේ ශ්‍රම දායකත්වය දුන්නා මිස ඒ අය සැලසුම් කරපු විදිය වෙනස් කරගන්න අපිට පුලුවන්කමක් තිබුන් නැහැ.

අපේ අරමුන
ඉතිං අපේ කන්ඩායම පස්සේ කතාකරගත්තා අපි ඔය ප්ලාස්ටික් පොලිතින් ටික හෝ පමණක් වෙන්කරගෙන කුනු ටැක්ටරයකින් වෙරලෙන් පිටතට අදින මාදිලියේ ශ්‍රමදානය්ක කරන්නට ඕන කියලා. ඒක හරියාවිද දන් නැහැ. ඒත් අපි ඒක කරන්න ලොකු උථ්සාහයක් ගන්නවා.

කසල කළමණාකාරනය 


කසල වෙන්කරලා දෙන්න කිව්වට ඇත්තටම නගර සබාව ඒ කසල වෙන්කරලා ගෙනියනවද? ගෙනියන කසල නිසි පරිදි බැහැර කරනවාද කියන එක ලොකු ගැටළුවක්. ඒත් ඒක නගර සබාවට අයිති වැඩක්. අපි පොලිතීන් ප්ලාස්ටික් වෙන් කරලා දුන්නම ඒවා අවසානේ කොහේ යනවාද කියන එක ගැන බලන වගකීමක් අපට තියෙනවා. ඒත් අවම වශයෙන් ප්ලාස්ටික් පොලිතින් සහ දිරන කසල විදියට වෙන් කල කසල වෙන්කරලා අපි නගර සබාවට දුන්නාම වත් ඒ වැඩේ එයාලට බලාගන්න හැකි වෙන්න ඕනා කියලා තමයි අපි හිතන්නේ.

බීච් ක්ලීනප් සහ අනාගතය 


ලස්සන මුහුද කියන්නේ අපිට තියෙන දායාදයක්. ඒක රැකගන්න කොළඹ ඉන්න මිනිස්සු ටිකකට නිවාඩු දවසට වෙරළට එකතු වෙන්න හැකි වීම ලොකු දෙයක්. ඒත් ඒ වගේම කුනු කාක දූඵත වෙරළ තීරයෙන් බැහැරට ගෙනියන්න පුලුවන් නම් හොදයි. එතැනම පුච්චන එකත් හොද දෙයක් නෙමෙයි. කොහොම වුනත් අර පරණ කාලේ වගේ හැමදේම නගර සබාවට සහ බලධාරින්ටම පවරන්නේ නැතිව අපේම පිරිසක් දාපු කුනු අපිම අයින් කරන්න මැදිහත් වෙන එක බොහොම වටිනවා. ඒ වගේම අපි ඉස්සරහට කාක දූපත ක්ලීන්කරන ප්‍රෝගැම් එකක් අටවගන්න අපිට හැකි වුනොත් මගේ බ්ලොග් එක බලන ඔයාලටත් ඒ ගැන අනිවාර්යෙන්ම දැනුවත් කරනවා. ඔයාලටත් හැකියාවක් තිබුනොත් නයනතාරා සහ අපි ටීම් එකේ ක්ලීනප් එකට දායකත්වයක් දෙන්නට හැකියාව ලැබේවි. 


බීච් එක කොච්චර කැතද කියාල මේ පහල වීඩියොවෙනුත් ඔ්‍යාලට බලාගන්න හැකි වේවි.